Mielenie kawy może, a wręcz powinno być jedną z największych prostych
przyjemności życia. Ta czynność uwalnia przecież aromat, który jest pociągający nie
tylko dla kawoszy. Przede wszystkim jednak, prawidłowe zmielenie jest kluczowym
etapem przy tworzeniu kawy doskonałej.
Czym mielić ziarno i dlaczego to tak ważne?
Ten wątek może niektórych zniechęcić, bo oznacza porzucenie zapakowanej,
zmielonej wcześniej kawy, na rzecz kupienia odpowiedniego sprzętu. Jednak w wielu
przypadkach poniesiony koszt jest wartościową inwestycją na lata. Używanie młynka
może być nie tylko przyjemne (ze względu na wspomniane zapachy), ale też
stosunkowo proste.
Poza tym, jeśli chcesz wysokiej jakości naparu, inwestujesz w
ziarna specialty lub premium, może nawet dbasz o jakość wody, to także młynek
powinien być na twojej liście niezbędników. Bez niego nawet najdroższy ekspres nie
zaparzy aromatycznego espresso. Jednak z dobrej jakości młynkiem i tanim
zaparzaczem możesz zdziałać cuda.
Skąd ta niechęć do gotowych mielonek?
Po pierwsze, dobra kawa, to ta świeża – świeżo zebrana, wypalona, ale też zmielona
chwilę przed zaparzaniem. Ziarna pozwalają dłużej utrzymać aromat i cenne
właściwości, a kawy już zmielone trafiają na sklepowe półki długo po wizycie w
młynku. Problemem jest też brak możliwości sprawdzenia, czy ziarna były dobrej
jakości i czy wraz z nimi nie zostały zmielone składniki nieznanego pochodzenia.
Za tym idzie punkt drugi – pamiętaj, że najlepiej jest zmielić dokładnie tyle, ile w
danej chwili potrzebujesz.
Po trzecie, kawa mielona w fabryce pasuje do niewielu opcji zaparzania – przez wielu
stosowana jest do klasycznej plujki (choć my zalecamy dużo grubsze mielenie do tej
metody), ewentualnie do kawiarki. Tak drobna kawa z pewnością nie sprawdzi się do
alternatywnych form – Dripa, Chemexa lub zwykłego ekspresu przelewowego.
Zapcha filtr i bardzo wydłuży czas ekstrakcji lub wręcz ją przerwie.
dobra kawa, to ta świeża – świeżo zebrana, wypalona, ale też zmielona
chwilę przed zaparzaniem.
Czym kierować się przy wyborze młynka?
Rynek oferuje dziś szeroką gamę modeli młynków ręcznych i elektrycznych. Bez
względu na to, który jest bliższy twoim gustom, warto zwrócić uwagę na następujące
parametry:
● żarna, nie ostrza – te drugie, dostępne w niektórych młynkach, tną i
przegrzewają kawę, zamiast mielić ją równomiernie. Jeśli jesteś posiadaczem
młynka z ostrzami, zostaw go do przypraw lub orzechów
○ średnica żaren – im większa, tym lepiej dla ciebie, bo wpływa to na
szybkość mielenia
○ żarna muszą być stabilnie zamocowane w młynku – przede
wszystkim w przypadku młynków ręcznych. Ze względu na
umocowanie dolnego żarna na osi, często dochodzi do obluzowania i
żarno nie kręci się równo, a zatem kawa źle się mieli
○ przy domowym użytkowaniu wytrzymałość dobrych żaren można liczyć
w latach. Później możesz wymienić je na nowe, bez konieczności
kupowania nowego młynka
● regulacja grubości mielenia – każda metoda parzenia i każde ziarno
wymaga nieco innego stopnia zmielenia. Będziesz mógł pozwolić sobie na
próbowanie wielu metod parzenia, jeśli młynek da się regulować
● wysoka jakość mielenia – im lepsze, większe żarna, tym równiejszy przemiał
i mniej pyłu. To oznacza pełnię smaku i równomierną ekstrakcję. Zwróć
uwagę, czy wszystkie zmielone drobinki mają mniej więcej ten sam
rozmiar.
Warto również przeglądać rankingi, pytać w sklepach specjalistycznych lub w
palarniach i kawiarniach specialty.
Tradycja – młynek ręczny
Opcja dla tych, których nie zniechęci używanie siły mięśni i poświęcenie co najmniej
minuty (im drobniej mielona kawa, tym większy opór i tym samym wysiłek) na
zmielenie ziaren.
Mocne strony:
★ niska cena – od 50 do 1000 zł
○ (z reguły im droższy, tym mniej ruchów korbą)
★ łatwość użytkowania
★ mobilność – schowasz go do torby/plecaka, idealny w plener
★ łatwo się go rozkłada i czyści
Firmy, które tworzą modele dla początkujących, to m.in. Klausberg, Rhinowares lub
Hario. Ich produkty zwykle mają ceramiczne żarna, regulację grubości mielenia, są
też proste w budowie – plastikowe lub metalowe.
Zaawansowanym graczom przychodzą z pomocą m.in. designerski Handground,
bądź młynki Timemore – niektóre modele mają stalowe żarna, bardziej precyzyjne od
ceramicznych.
Legenda w świecie kawowych freaków – Comandante – stalowe żarna, ręcznie
robiony, bardzo precyzyjny niemiecki młynek, z różnymi kolorami wykończeń.
Najwyższa półka i wybór dla tych, którzy chcą kupić sprzęt na wiele lat.
Postęp – młynek elektryczny
Mocne strony:
➢ wygoda i prędkość
➢ łatwość w obsłudze – ustawiasz grubość mielenia, sypiesz ziarno i wciskasz
przycisk
➢ precyzja mielenia – cięższe elementy, silnik, stalowa oś – to także one
sprawiają, że elektryczne młynki z reguły zapewniają wyższą jakość mielenia
od tanich ręcznych
➢ szeroki zakres cen 200-15000 zł
➢ opcjonalne dodatkowe udogodnienia – timer, konkretna porcja, waga,
podstawka na kolbę, wygodny pojemnik na zmieloną kawę itp.
Młynek elektryczny z niższej półki cenowej rzadko nadaje się zarówno pod espresso
jak i do metod alternatywnych. Młynek dedykowany espresso jest bardziej
precyzyjny, ponieważ tu nawet najmniejsze różnice w mieleniu zmieniają smak
uzyskanego naparu. Przez to jest także droższy. Popularne opcje to Baratza
Virtuoso lub Eureka Mignon. Nieco łatwiej o młynki do alternatyw. Bestsellerem jest
Wilfa Svart, niektóre modele Melitty lub Baratza Encore.
Młynek elektryczny z niższej półki cenowej rzadko nadaje się zarówno pod espresso
jak i do metod alternatywnych.
Jeden młynek pod wszystkie metody
Jeśli lubisz różne formy parzenia lub młynek ma służyć większej ilości użytkowników – zdecydowanie warto rozejrzeć się za taką wersją młynka! Przysłowie mówi, że jeśli
coś jest do wszystkiego, to jest do niczego. Nie do końca sprawdza się to w tym
przypadku. Musisz jednak przygotować nieco większą kwotę. Opcją są niektóre
modele firmy Baratza, m.in. Sette lub Vario. Eureka na poziomie iście kawiarnianym
proponuje model Atom. Jakość wykonania i przemiału jest tu adekwatna do ceny.
Opcje dla leniwych lub/i oszczędnych
Opcja 1: nie kręcą cię alternatywne metody parzenia i tajniki profili smakowych kawy,
lecz po prostu cenisz smaczny napój? Najwygodniejszym rozwiązaniem jest ekspres
automatyczny z wbudowanym młynkiem.
Opcja 2: nie posiadasz młynka i nie chcesz inwestować w jego zakup. Kupuj ziarna z
lokalnej palarni i przy zamówieniu poproś o zmielenie pod konkretną metodę
parzenia. Nie zaleca się jednak mielenia zbyt dużej ilości! Kawa bardzo szybko traci
walory smakowe i zapachowe, czego nie zmienią żadne opakowania próżniowe ani
nawet słynna (niesłusznie!) lodówka. Pozostaje więc zaprzyjaźnić się z osobą pracującą w
kawiarni lub palarni i odwiedzać ją co kilka dni. (Ostatecznie, zacząć odkładać na
własny młynek.)
Kupuj ziarna z
lokalnej palarni i przy zamówieniu poproś o zmielenie pod konkretną metodę
parzenia.
Jak dbać o zakup?
Jeśli już w trakcie czytania tekstu w twoim koszyku znalazł się młynek marzeń albo
po prostu posiadasz takowy w domu, pozostaje ostatnia kwestia – pielęgnacja.
Sekretem jest tu regularność. Możesz sięgnąć po odkurzacz, pędzelek, szczotkę,
wykałaczki…Wszystko to w dużej mierze pozwoli na bieżąco pozbywać się
zalegających drobinek, olejów i osadu. Jeśli nie jesteś w stanie usunąć zalegających
zanieczyszczeń mechanicznie, sięgaj po specjalne środki proponowane przez
producentów, np. tabletki. Zrobisz uprzejmość żarnom, gdy zadbasz o najlepszej
jakości kawę i odpuścisz aromatyzowaną. Z czasem niemal oblepia ona
drogocenne serce twojego sprzętu. Dbaj też o siebie i nie spiesz się przy
czyszczeniu – żarna często mają ostre krawędzie.
Zrobisz uprzejmość żarnom, gdy zadbasz o najlepszej
jakości kawę i odpuścisz aromatyzowaną.
Teraz tylko wyobraź sobie, jak ukochane ziarna kawy spadają między dwa żarna,
które zostały wcześniej ustawione (przez Ciebie), umożliwiając dokładne zmielenie
dla wybranej metody parzenia. Twoja kawa będzie odtąd szybko i perfekcyjnie
zmielona, każdego dnia. A znajomy barista dozgonnie wdzięczny.
