W świecie kawy dominują dwa gatunki – arabica i robusta. Choć oba mają swoich zagorzałych zwolenników, różnią się pod wieloma względami, od warunków uprawy, przez smak, aż po zawartość kofeiny. Nie każda palarnia kawy ma w swojej ofercie oba gatunki. W palarniach specialty można spotkać się głównie z arabiką. Wybór między ziarnami zależy m.in. od indywidualnych preferencji smakowych i oczekiwań dotyczących działania. Jeśli fascynuje Cię świat kawy i nie możesz zdecydować się, którą odmianę bardziej lubisz, koniecznie przeczytaj nasz tekst. Dowiesz się w nim najważniejszych rzeczy o obu gatunkach oraz tego, dlaczego kawa bywa porównywana do wina.
Arabica i robusta – najważniejsze różnice
Warto zacząć od tego, że arabica jest popularniejszym rodzajem kawy. Stanowi ona około 70-75 światowej produkcji. Otrzymuje się ją z nasion Coffee Arabica, które są uprawiane głównie na wysokich płaskowyżach w krajach Ameryki Środkowej i Południowej, a także w centralnej części Afryki i na Półwyspie Indyjskim. Ziarna są znane ze swojej słodyczy, złożoności i kwasowości. Roślina rośnie na dużych wysokościach, dlatego często uprawia się ją na zboczach gór. Arabica jest bardziej wymagająca, co jednocześnie przekłada się na wyższe koszty dla gospodarstw, a finalnie na wyższą cenę produktu.
Robusta pochodzi z nasion Coffea canephora, które uprawia się głównie w Wietnamie, Indonezji, Afryce i Indiach. Często postrzega się ją jako kawę gorszej jakości, co niekoniecznie musi być prawdą. Jedno jest pewne, roślina jest znacznie łatwiejsza w uprawie, niż ziarna Coffee Arabica i często ma większą odporność na choroby i suszę. Palarnia kawy z pewnością poleci mieszanki zawierające większą część robusty osobom, którym zależy na działaniu pobudzającym. Ten gatunek zawiera bowiem dwa razy więcej kofeiny, niż arabica. W efekcie smak napoju jest też bardziej intensywny.
Jeśli chodzi o sposób palenia, arabikę pali się na średnio, pod espresso i do kawiarek. Do przelewowych form parzenia lepiej sprawdzają się ziarna palone na jasno. Robustę zwykle pali się na średnio.
Porównanie smaku gatunków kawy
Pierwsza najbardziej wyczuwalna różnica dotyczy poziomu kwasowości. Osoby, które zazwyczaj piły robustę, z pewnością poczują, że napój na bazie ziaren arabiki jest bardziej orzeźwiający i kwasowy. Miłośnicy mocnej kawy mogą jednak preferować nasiona Coffea canephora. Przygotowany z nich napar wyróżnia się ciężkim i mało złożonym smakiem.
W filiżance z ziaren arabiki, przez dużo wyższą zawartość naturalnych olejków eterycznych, wyczuć możemy nuty kwiatowe, owocowe (Afryka), orzechowo-czekoladowe (Ameryka Środkowa i Południowa) czy też korzenne, charakterystyczne dla ziaren pochodzących z Indonezji. Palarnia kawy doradzi nam zakup arabiki, jeśli lubimy łagodne lub średnio łagodne napoje. Robusta może zaskoczyć nas z kolei gorzko-czekoladowymi nutami, które będziemy przez dłuższą chwilę czuć na języku.
Arabika czy robusta – co wybrać?
Bardzo często można spotkać się z porównaniem kawy do wina. Nic w tym dziwnego, bowiem w obu przypadkach na smak wpływa szczep, czyli odmiana botaniczna oraz terroir, na który składa się wysokość uprawy, temperatura, nasłonecznienie, wilgotność powietrza, częstotliwość opadów oraz skład gleby. Odpowiednie połączenie szczepu i terroir decyduje o bogactwie nut smakowych. Warto dodać, że gatunki nie różnią się od siebie pod względem zdrowotnym. Są w podobnym stopniu bogate w przeciwutleniacze, naturalne cukry, minerały i witaminy.
Prawdziwi miłośnicy kawy z pewnością odpowiedzą, że w pojedynku arabika vs. robusta, zdecydowanie wygra ta pierwsza. Nic w tym dziwnego, oferuje bowiem bogatszą paletę smaków, a jednocześnie zachwyca swoim wysublimowaniem i delikatnością. Robusta nigdy nie zapewni nam tak wspaniałych doznań aromatyczno-smakowych, dlatego stosuje się ją głównie w mieszankach z arabiką, aby zwiększyć moc napoju.